هرچند عوامل مختلف و بسیاری از قبیل زمینه های ژنتیکی, آب و هوا, ورزش و رعایت مسایل بهداشتی در تأمین و حفظ تندرستی انسان مؤثر است, ولی بی شک تغذیه مناسب و متنوعی که از شرایط اعتدال برخوردار باشد, می تواند یکی از اساسی ترین پایه های سلامت را بخود اختصاص دهد.
موضوع تغذیه در کودکان و سنین بالندگی علاوه بر نقش سلامت ساز و حیات بخش خود, از جهات دیگری نیز مثل بهبود جریان رشد, پیشگیری از بروز عفونت ها می تواند مؤثر و دخیل باشد. از اینرو همیشه تغذیه مناسب و دور از اسراف در ایجاد و استقرار سلامت کودکان به عنوان یکی از محورهای مهم بهداشتی مورد عنایت بوده و تأثیر و تآثر رشد و تندرستی کودک را به میزان زیادی می توان به این امر مربوط دانست. به نحوی که رشد را به عنوان یک علامت ظاهری و مشخص باید نشان دهنده ارتباط متقابل بین تغذیه, عامل ژنتیک و محیط زیست دانست چرا که تغذیه در این رابطه چون پلی بین بار ژنتیکی و محیط فردی, می تواند پتانسیل رشد را به حداکثر ممکن افزایش دهد.
گروههای عمده غذایی به قرار زیر می باشد:
1 - گروه شیر و فراورده های آن: شامل شیر، ماست، پنیر، کشک و بستنی. این گروه مهمترین منبع تامین کلسیم مور نیاز بدن بشمار می روند کلسیم در تشکیل استخوان و دندان و استحکام آنها نقش ضروری دارد. مواد غذایی این گروه علاوه بر کلسیم و فسفر دارای پروتئین و انواع ویتامین های گروه B و A نیز هستند. مصرف گروه شیر و لبنیات به علت آنکه مهمترین منبع کلسیم و فسفر می باشد برای استحکام استخوان ها و دندان ها لازم است، همچنین به علت داشتن ویتامین A برای رشد و سلامت پوست هم مفیدند. |
2 - گروه گوشت، تخم مرغ، حبوبات و مغزها: انواع گوشتهای قرمز (گوسفند و گوساله) گوشتهای سفید (مرغ، ماهی) امعاء و احشاء (جگر، دل، قلوه، زبان، مغز) تخم مرغ و حبوبات (نخود، لوبیا، عدس، باقلا، لپه، ماش) و مغزها (گردو، بادام، فندق، پسته و تخمه ها) در این گروه قرار دارند.
-
3- گروه نان و غلات: شامل انواع نان، برنج، ماکارونی، گندم و جو و ... میباشد, که مواد غذایی لازم و حیاتی برای بدن ما هستند و منبع بسیار خوبی برای تامین انرژی روزانه به حساب می آیند. علاوه بر این مواد غذایی این گروه حاوی ویتامینهای گروه B, آهن و پروتئین نیز هستند. این تصور که باید برای کاهش وزن، از مصرف نان و غلات خودداری کرد را فراموش کنید زیرا چربیها نقش اول را در مشکل چاقی بازی می کنند. در حالیکه این گروه برای تامین انرژی، رشد و سلامت دستگاه عصبی مورد نیاز است.
-
4 - گروه سبزیها و میوه ها - این گروه شامل: الف- سبزی ها و میوه های سرشار از ویتامین C یعنی سبزی ها و میوه هایی که به رنگ سبز تیره، زرد تیره و نارنجی هستند مثل سبزی های برگی، اسفناج، هویج، کدوحلوایی، گوجه فرنگی، طالبی، زردآلو، آلو، هلو، شلیل و انبه. ب- سایر سبزیها یا میوه ها مثل سیب، هلو، گلابی، گیلاس، هندوانه و ... کرفس، بادمجان، کدو سبز، قارچ، پیاز، سیب زمینی، کاهو.
سبزی و میوه بوده در مقایسه با گروههای دیگر انرژی و پروتئین کمتری دارند و برعکس دارای مقدار قابل توجهی فیبر، ویتامین و املاح معدنی هستند. و مصرف آنها برای حفظ مقاومت بدن در برابر عفونتها و ترمیم زخمها ، دید در تاریکی و سلامت پوست ضروری است.
5- گروه متفرقه: شامل چربی ها، شرینی ها، ترشی ها و نوشیدنی ها که باید تا حد امکان کمتر مصرف شوند. این گروه شامل: الف- چربی ها مانند روغن های جامد، روغن های مایع، کره، خامه، سرشیر، سس های چرب. ب- شیرینی ها و مواد قندی مثل انواع مربا، شربت ها، قند و شکر، انواع شیرینی های خشک و تر، انواع پیراشکی ها، آب نبات و شکلات. ج- ترشی ها و شورها و چاشنی ها مثل انواع ترشی و شور، فلفل، نمک، زردچوبه، دارچین و غیره. د- نوشیدنی ها مثل نوشابه های گازدار، چای، قهوه، شربت ها، پودرهای آماده مثل پودر پرتقال و غیره می باشند. در مصرف این گروه احتیاط بیشتری به خرج دهیم. |